Zasiłek stały

Zasiłek stały przysługuje:

  1. pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej;
  2. pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, niezdolnej do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

O kryterium dochodowym czytaj w rozdziale: “Kryterium dochodowe – jak oblicza się dochód”.

Całkowita niezdolność do pracy oznacza:

  • całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (orzeczenie lekarza orzecznika ZUS o całkowitej niezdolności do pracy lub o całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji), albo
  • zaliczenie do I lub II grupy inwalidów, lub
  • znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności (odpowiednie orzeczenie Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności).

Osoba niezdolna do pracy z tytułu wieku to osoba, która jest w wieku emerytalnym, który został określony w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251 z późn zm.)

Zasiłek stały nie przysługuje osobie uprawnionej do renty socjalnej (do renty takiej uprawniona jest zwykle osoba, której niepełnosprawność powstała w młodym wieku, np. w trakcie nauki w szkole, i która z tego powodu nie była w stanie nabyć innych uprawnień, np. do renty z tytułu niezdolności do pracy. Zasiłek nie przysługuje też jeśli osoba uprawniona jest do świadczenia pielęgnacyjnego lub dodatku (do zasiłku rodzinnego) z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania.

Od 1 stycznia 2025 r. maksymalna kwota zasiłku stałego wynosi 1.229 zł, minimalna – 100 zł. Zasiłek wypłacany jest w wysokości różnicy między kryterium dochodowym a dochodem osoby (lub na osobę w rodzinie). Zasiłek stały jest wyliczany od 130% kryterium dochodowego.

Bliżej wyjaśniają to poniższe przykłady.

Przykład 1:
Jedynym dochodem samotnej osoby niepełnosprawnej, całkowicie niezdolnej do pracy, jest zasiłek pielęgnacyjny w wysokości 215,84 zł. Kryterium dochodowe dla osoby samotnie gospodarującej uprawniające do zasiłku stałego wynosi 1.010 zł.

Różnica wynosi: 1.313 zł (130% kryterium)215,84 = 1.097,16 zł. Kwota zasiłku stałego w przypadku tej osoby została ustalona na 1.097,16 zł.

Przykład 2:
W rodzinie jest osoba niezdolna do pracy z powodu wieku. Po zliczeniu dochodów tej rodziny okazało się, że na jedną osobę w rodzinie przypada 200 zł. Kryterium dochodowe na osobę w rodzinie wynosi 823 zł.

Różnica wynosi: 1.069,90 zł (130% kryterium)200 = 869,90 zł. Kwota zasiłku stałego w tym przypadku została ustalona na 869,90 zł.